Биылғы жылдың үш тоқсанында Қазақстанда төлем карталарынан 16 трлн теңге қолма-қол ақша алынды, бұл 2021 жылдың осы кезеңімен салыстырғанда 1 трлн теңгеге көп. Бір жылда өсім 6,9%-ды құрады, ҚР аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің эмитенттері шығарған төлем карталарын пайдалана отырып, қолма-қол ақшаны шешіп алу көлемі бес жылда 2,1 есеге, ал он жылда 4,7 есе өсті, деп хабарлайды ranking.kz.
Бұл ретте, төлем карталары бойынша ақша қаражаттарының жалпы айналымынан қолма-қол ақшаны шешіп алу үлесі алты жыл және одан да бұрын 87%-90% аралығында болса, бес жыл бұрын бұл көрсеткіш 82,1%-ға, бір жыл бұрын 23,2% деңгейіне дейін төмендеген. Ал 2022 жылдың қаңтар-қыркүйек айларында 18,3% ғана болды.
Төлем карталарынан түсетін ақшаның едәуір бөлігі банкоматтар арқылы алынды. Мәселен, биылғы қаңтар-қыркүйек айларында банкоматтар арқылы 14,3 трлн теңге шығарылды, бұл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 8,7% артық.
POS-терминалдар арқылы 1,7 трлн теңге қолма-қол ақша алынды, бұл 2021 жылдың қаңтар-қыркүйек айларымен салыстырғанда 6,4% аз.
Төлем карталарынан қолма-қол ақша алу үлесінің айтарлықтай төмендеуі және қолма-қол емес ақшаға көшу аясында ҚР-дағы банкоматтар санының өсуі тоқтады: соңғы үш жылда бұл көрсеткіш шамамен 12,5 мың құрылғыны құрады.
Сонымен қатар, ҚР банктері соңғы бір жылда қолма-қол ақшаны алу функциясы бар банкоматтардың санын айтарлықтай қысқартты: 2022 жылғы қыркүйектің аяғында 6,8 мыңнан 5,3 мыңға дейін азайды. Керісінше, Cash-In функциясы бар банкоматтар айтарлықтай көп: қазірдің өзінде 7,2 мың құрылғы бар, көрсеткіш 2021 жылдың қыркүйегімен салыстырғанда 25,5% көп. Яғни, ақша алатын банкоматтан гөрі салатын банкоматтар көп.
ҚР өңірлері арасында төлем карталарынан қолма-қол ақшаны шешіп алудың ең көп көлемі Алматыда: 3,8 трлн теңге. Одан кейінгі орында Астана мен Шымкент: сәйкесінше 1,9 трлн және 1 трлн теңге. Қолма-қол ақша шешіп алу көрсеткіші Қарағанды мен Ұлытау облыстарында да көп. Екі өңірде жалпы 1,2 трлн теңге.
Қолма-қол ақшаны алу бойынша бір операция бойынша ең көп орташа чектер Астана және Алматы қалаларында да тіркелді: тиісінше 107,6 мың және 106,1 мың теңге. Ең аз орташа тексеру Солтүстік Қазақстан облысында байқалды: 62,5 мың теңге.