Мұнай экспорттаушы елдер ұйымының (ОПЕК) World Petroleum Outlook 2024 бағдарламасы 2050 жылға дейінгі энергетика саласындағы негізгі үрдістерді, сұраныс пен инвестициялық қажеттіліктерді көрсете отырып, жаһандық энергетиканың ағымдағы жай-күйі мен болашағына арналған болжамдарды жан-жақты талдайды.
Негізгі болжамдар мен әлемдік трендтер
Демографиялық өсу және урбанизация: 2050 жылға қарай әлем халқының саны қазіргі 8 миллиардтан 9,7 миллиард адамға дейін өседі деп күтілуде. Бұл өсімнің басым бөлігі ЭЫДҰ-ға кірмейтін елдерден келеді. Урбанизация деңгейі 66%-ға жетеді, бұл қалаларда энергия тұтынуды айтарлықтай арттырады.
Экономикалық өсім: 2050 жылға дейін жаһандық ЖІӨ жылына орта есеппен 2,9% өсуі керек, ал ЭЫДҰ-ға кірмейтін елдер орташадан жылдамырақ, жылына шамамен 3,7% өседі.
Энергия мен мұнайға сұраныстың болжамдары
Энергияға жалпы сұраныс: 2050 жылға қарай 24% өседі деп болжануда. Атап айтқанда, мұнайға деген сұраныс 2050 жылға қарай тәулігіне 120 миллион баррельден асуы тиіс. Табиғи газға деген сұраныс та 2050 жылға қарай тәулігіне мұнай эквивалентіне 20,5 миллион баррельге артады деп күтілуде.
Айта кетейік. 2024 жылғы сұраныс тәулігіне 103 млн баррель.
Салалық сұраныс: Сұраныстың ең көп өсуі мұнай-химия, авиация көлігі және автомобиль өнеркәсібі салаларында күтілуде, мұнда тұтынудың айтарлықтай өсуі болжануда.
Жабдықтау және инвестиция
Инвестициялық қажеттіліктер: 2050 жылға қарай негізінен мұнай өндіруге (14,2 триллион доллар) инвестициялау үшін шамамен 17,4 триллион доллар қажет болады деп күтілуде.
Ұсыныстағы өзгерістер: АҚШ, Бразилия және Канада орта мерзімді перспективада ұсынысты арттыруда шешуші рөл атқарады. DoC емес елдерден жеткізілімдердің өсуі 2030 жылдан кейін баяулайды деп күтілуде.
Негізгі қиындықтар мен мүмкіндіктер
Технологиялық инновация: қоршаған ортаға тигізетін әсерді азайту үшін көміртекті ұстауды және басқа да таза технологияларды дамытудың маңыздылығы.
Энергетикалық қауіпсіздік және климаттың өзгеруі: энергетикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету мен климаттық әсерді азайту арасында теңгерім қажет.
Шолу жаңартылатын энергия көздерінің үлесі артып келе жатқанына қарамастан, мұнай мен газ болжамды кезең ішінде жаһандық энергия қоспасының маңызды элементтері болып қала беретінін көрсетеді.
2050 жылға қарай әлемдік энергетикалық баланстағы мұнай мен газдың үлесі 50%-дан асады деп күтілуде.