Жергілікті компаниялар сүт өнімдерін қаншалықты қамтамасыз ете алады?

Биыл қаңтарда ҚР-да сүт өнімдері бір айда 0,5%, бір жылда 10,4% қымбаттады. Оның ішінде ішетін сүт бір жылда 14,4%, консервіленген сүт 13,9%, ашытылған сүт өнімдері 9,9% қымбаттады. Соңғыларының ішінде йогурт – 6%, майлылығы 2,5% айран 11,9%, қаймақ – 9,7%, майлылығы 5%-9% сүзбе – 9,2%, қатты ірімшік 4,8% қымбаттады.

Өңірлер бойынша сектордағы бағаның ең көп өсімі Ұлытау облысында байқалды: 18,1%. Одан кейін Батыс Қазақстан (17,8%) және Маңғыстау (15,4%) облыстары. Ең аз жылдық баға өсімі Шымкентте тіркелді: 2,5%.

Биыл қаңтардың соңында ҚР-да сүт өнімдерінің өндірісі 41,6 млрд теңгені құрады, бұл бір жыл бұрынғыдан 0,9% көп.

Физикалық мәнде өңделген сұйық сүт пен кілегей өндірісі 47,6 мың тоннаны құрады, бұл 2023 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 1,6% аз. Балмұздақ пен жеуге жарамды мұз өндірісі де (27,9%, 1,3 мың тоннаға дейін), қоюландырылған сүт пен кілегей (38%, 373 тоннаға дейін) төмендеді.

Бұл ретте ірімшік пен сүзбе (60,6%, 4,1 мың тоннаға дейін), қатты күйдегі сүт (17,6%, 321 тоннаға дейін), йогурт және басқа ұқсас ашытылған сүт өнімдері (5,8%, 19,5 мың тоннаға дейін), сондай-ақ май және спред (1%, 2,1 мың тоннаға дейін) өндірісі ұлғайды. Сонымен қатар, ашытылған сүтті сусындар ішінде қымыз өндіру 14,9% өсіп, 131 тоннаны құраса, шұбат өндірісі, керісінше, 3,4% азайып, 253 тоннаны құраған.

Былтыр қаңтар-желтоқсанда жергілікті компаниялар өңделген сүт пен кілегейге деген сұранысты (ішкі нарықтағы сату және экспорт) 95% қанағаттандыра алды. Импорт 21,9%, 31,8 мың тоннаға дейін өсті, бірақ бұл ресурстардың 5%-ын ғана құрады. Өнімдердің барлығы дерлік ішкі нарыққа сатылды: 626,1 мың тонна – бір жыл бұрынғыдан 6,9% артық.

Жергілікті өнімдерді йогуртпен және басқа да осыған ұқсас ашытылған сүт өнімдерімен (83,5%), балмұздақпен (83%) және сары маймен (77,7%) қамтамасыз ету деңгейі де айтарлықтай жақсы болды.

Бұл ретте Қазақстан қатты күйдегі сүттің импортына тәуелді – мұнда нарық отандық тауарлармен 19,1% ғана қамтамасыз етілген. Ірімшік пен сүзбеге қатысты да мәселелер бар: сұраныстың 44,3%-ы ғана жергілікті өндіріс.