Әлихан Смайыловтың төрағалығымен өткен Үкімет отырысында еліміздің әлеуметтік-экономикалық даму қорытындылары мен республикалық бюджеттің атқарылуы қаралды.
Ұлттық экономика министрі Әлібек Қуантыров есепті кезеңде Қазақстан экономикасының өсу қарқыны 4,8%-ды құрағанын баяндады. Атап айтқанда, нақты сектор 4,6%, ал қызмет көрсету саласы 4,7% жетті. Негізгі салалардың барлығында оң динамика байқалады, әсіресе құрылыс, сауда, сондай-ақ ақпарат және байланыс салалары ең жоғары өсімді көрсетті.
Негізгі капиталға салынған инвестициялардың өсу қарқыны 12,4%-ды құрады. Инвестициялар ағыны көлік және қоймалауда – 58%, білім беруде – 24,3%, саудада – 22,6%, ауыл шаруашылығында – 21,3%, өнеркәсіпте – 9%, оның ішінде тау-кен өнеркәсібінде – 8,4% өсті.
Қаңтар-маусым айларында сыртқы сауда айналымы 4,3% өсіп, $67,2 млрд-ты құрады. Экспорт $38 млрд-ты, оның ішінде өңделген тауарлар экспорты – $12,1 млрд-ты құрады. Тауар импорты $29,3 млрд-қа жетті. Жалпы, республиканың оң сауда балансы $8,7 млрд-қа тең.
Премьер-Министрдің орынбасары – қаржы министрі Ерұлан Жамаубаевтың айтуынша, есепті кезеңде мемлекеттік бюджетке 10,4 трлн теңге кіріс түскен, жоспар 98,2% орындалған. Атап айтқанда, республика бюджеті 6,8 трлн теңгеге, жергілікті бюджет 3,5 трлн теңгеге толықты. Сонымен қатар мемлекеттік бюджет шығыстары 98,8%, республикалық шығыстар 99,3%, жергілікті шығыстар 98,8% орындалды.
Премьер-Министр өткен 7 айдың қорытындысы бойынша Қазақстан экономикасы дамуының оң динамикасына нақты сектор айтарлықтай үлес қосқанын атап өтті. Мәселен, өңдеу өнеркәсібінде өсім – 3%-ды, азық-түлік өндірісінде – 4,5%-ды, сусындар өндірісінде – 6,4%-ды құрады. Жеңіл өнеркәсіп саласы – 21%-ға өсті. Ол тоқыма бұйымдары өндірісіндегі 37%-дан астам өсім есебінен қамтамасыз етілді.
Сонымен қатар пластмасса және дайын металл бұйымдарының өндірісі – 8%, химия өнеркәсібі – 4,1% артты. Машина жасау саласы – 29% өсті. Оған автомобиль жасауда – 43%, электр жабдығы өндірісінде – шамамен 34,5%, локомотивтер мен вагондар жасауда – 30% өсім есебінен қол жеткізілді.
Сонымен қатар есепті кезеңде жиһаз өндірісі – 15% артты. Құрылыс саласы – 12% тұрақты өсім көрсетті, 8,5 млн шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілді. Қызмет көрсету саласында сауда шамамен 10%, байланыс – 8%-дан астам және көлік саласы 7% өсті.
Жалпы, 7 айдың қорытындысы бойынша Абай, Ақмола, Батыс Қазақстан, Қостанай, Солтүстік Қазақстан облыстары мен Алматы қаласында барлық негізгі макрокөрсеткіштер бойынша өсім бар. Ал, Атырау, Алматы және Ұлытау облыстарының көрсеткіштері төмен.
«Жауапты мемлекеттік органдар мен өңір әкімдіктері негізгі макроэкономикалық көрсеткіштерге қол жеткізу бойынша жұмыстарды күшейтуі тиіс», — деді Әлихан Смайылов.
Ол Мемлекет басшысы Үкіметтің кеңейтілген отырысында орта мерзімді кезеңде жыл сайынғы экономикалық өсімді 6% деңгейінде қамтамасыз етуді тапсырғанын еске салды.
«Экономиканың өсуін ынталандыру үшін жүйелі түрде пәрменді шаралар қабылдау қажет. Экономиканы әртараптандыру, өзіміздің отандық өндірісті одан әрі дамыту, инвестицияларды арттыру, жаңа жұмыс орындарын құру шараларын күшейту керек», — деді Премьер-Министр.
Оның айтуынша, бағаның өсуін тежеу де Үкіметтің басым бағыты болып қала береді. Осы жылдың ақпан айынан бастап республикадағы инфляция біртіндеп баяулады. Қабылданған шаралардың арқасында оны 14%-ға дейін қысқартуға мүмкіндік туды.
«Бұл ретте біздің алдымызда жыл соңына дейін инфляция деңгейін өткен жылмен салыстырғанда 2 есеге төмендету міндеті тұр. Инфляцияға негізгі үлесті азық-түлік өнімдері жалғастырып отырғанын ескере отырып, алдын алу шараларын уақтылы қабылдау қажет. Бұл үшін барлық қажетті мүмкіндік бар. Олар инфляция деңгейін бақылау және төмендету жөніндегі іс-шаралар кешенінде көрсетілген», — деді Премьер-Министр.
Үкімет басшысы мемлекеттің экономикадағы үлесін төмендету жұмысын күшейту қажеттігін атап өтті. Осылайша, Жекешелендірудің кешенді жоспары аясындағы іс-шараларды тиісті жол карталарына сәйкес бұлжытпай орындау керек. Сондай-ақ жекешелендіру үдерісінің ашықтығын қамтамасыз етуге ерекше назар аудару қажет.