Орталық Азиялық жарнама қауымдастығының (ОАЖҚ) сарапшылар комиссиясы 2024 жылдың 1 тоқсанындағы қазақстандық жарнама нарығын бағалау нәтижелерін ұсынды. Осы кезеңде елдегі жарнаманың жалпы көлемі ҚҚС-ты есепке алғанда 23,2 млрд теңгеге бағаланды, бұл 2023 жылдың бірінші тоқсанымен салыстырғанда 29% артық, деп хабарлайды Forbes.

Ильмурад Джумаев, CARA Сарапшылар кеңесінің төрағасы: «Медиа нарығының жекелеген сегменттерінің көп бағытты динамикасына қарамастан, жалпы Қазақстан Республикасының жарнама нарығы 2024 жылдың бірінші тоқсанында тамаша өсім көрсетті».

Теледидар сегменті. «Алдын ала бағалауды жасай отырып, қаржылық қызметтер мен бөлшек сауданы қоспағанда, барлық дерлік өнім санаттарында теледидар сегментіндегі жарнама шуының артуы туралы айтуға болады. Нәтижесінде өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда +25% өсім бар», - деп жазады мамандар.

Сала өкілдері теледидарға деген сұранысқа және теледидарлық жарнамаға инвестицияның инерциясын сақтайтынына сенімді.

Интернеттегі жарнама сегменті тез өсуде. 2024 жылдың бірінші тоқсанында инвестиция өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 35% өсті. Жарнама берушілер өздерінің медиа-миксіндегі цифрлық бюджеттердің үлесін арттыруда, бұл тұрақты трендті растайды.

«Халықаралық сайттар белсенді өсуді көрсете отырып, инвестиция көлемі бойынша көш бастады. Дегенмен, жергілікті сайттар да шет қалмайды – жергілікті ресурстарда бейне, баннерлер мен аудио жарнамаға сұраныс айтарлықтай артып келеді», — деп жазады қауымдастық.

Өнімділік және e-com — бұл салалар тұрақты өсуді көрсетеді, ал бағдарламалық сатып алулар мен орналастырулар сұранысқа ие болып келеді.

Сондай-ақ, жарнама берушілер арнайы жобаларға және блогерлермен ынтымақтастыққа көбірек жүгінеді.

Үлкен деректерді пайдалану тек мақсатты мақсаттар үшін ғана емес, сонымен қатар аналитика үшін де өсуде, бұл 2024 жылы болжанған осы сегментте айтарлықтай өсуге әкеледі.

Қауымдастық 2024 жылғы қазақстандық интернет-жарнаманың айқын трендтерін атап өтеді:

• Instagram, TikTok және Meta сияқты платформаларға сұраныс жарнама берушілер арасында өсуде;
• Жергілікті мазмұнға сұраныс артып келеді. Жарнама берушілер өздерінің науқандарын жергілікті мәдени ерекшеліктерге және тілдік таңдауларға бейімдейді, бұл олардың тиімділігін айтарлықтай арттырады;
• AR/VR, интерактивті бейнелер мен геймификацияны қолдану айтарлықтай трендке айналуда;
• Жарнама берушілер науқандарының өлшенетіндігі мен  тиімділігіне көбірек көңіл бөлуде. ROI бағалау үшін аналитикалық құралдар мен көрсеткіштерді пайдалану стандартты болып келеді.

«Сыртқы жарнама сегментінің жоғары оң динамикасы 45% DOOH айтарлықтай өсуіне, сондай-ақ аймақтар мен Астанадағы белсенділіктің артуына байланысты», — деп жазады сарапшылар. — Жыл басы сыртқы жарнама нарығы үшін инвентаризацияны цифрландыру үрдісін растады. Астанада жарнамалық құрылымдардың жаңа операторы EGM пайда болды. Компания екі форматта жұмыс істейді — медиа тақта және цифрлық mupi; Алматыда қаладағы бірнеше ірі операторлар классикалық форматтарды LED экрандарға ауыстыруды жалғастырды».

Цифрлық қордың үлкен өсуі жалпы нарық сыйымдылығына ең маңызды әсер етті. Егер оны 2023 жылдың бірінші тоқсанымен салыстыратын болсақ, тек Алматының нарығы 150-ге жуық цифрлық құрылымға өсті, бұл тікелей 1800 тарапты құрайды. Әрбір жарық диодты орташа есеппен 10-12 клиентті сыйдыра алатындықтан, нарықтың әлеуеті айына 360 миллион теңгеге өсті, дейді жарнама берушілер.

«Және бұл өсу үрдісі 2024 жылы жалғасады, өйткені цифрлық форматтарға салынған инвестициялар сыртқы жарнама операторларына техникалық қызмет көрсету шығындарын айтарлықтай оңтайландыруға мүмкіндік береді», — деп жазады олар.

Бірақ 2024 жылдың бірінші тоқсанының қорытындысы бойынша радио сегментіндегі инвестиция көлемі букмекерлік кеңселердің, банк секторының және электроника дүкендерінің жарнамалық белсенділігінің төмендеуіне байланысты 32% қысқарды.

Көлік сатушылар мен мәдени-сауық шараларын ұйымдастырушылардың белсенділігінің артуы оң үрдістердің бірі. Радиодағы жарнама берушілердің жетекші санаттары: электроника дүкендері, банк қызметтері, автомобильдер және мәдени-сауық іс-шаралары.

Орналастырудың стандартты емес түрлеріне (демеушілік және арнайы жобалар) сұраныс жалғасуда, дейді мамандар.

Баспа басылымының сегменті 9% төмендеуді көрсетеді, бұл ең алдымен осы медиа арнадағы жарнама берушілер белсенділігінің төмендеуінің жалпы ұзақ мерзімді тенденциясына байланысты. «Бұл жағымсыз үрдіс бірқатар дәстүрлі жарнама берушілер арасында да байқалады, мысалы, фарма. Сонымен қатар, жылтырдағы люкс тауарларының санаты айтарлықтай тұрақты болып қалады», — деп қорытындылады қауымдастық.