Еуразиялық экономикалық одақ (ЕАЭО) елдері мен Иран Ислам Республикасы еркін сауда туралы толық ауқымды келісімге қол қойды. Бұл дүйсенбі, желтоқсанның 25-і күні Санкт-Петербургте өтіп жатқан Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің отырысы аясында болды, делінген Еуразиялық экономикалық комиссияның (ЕЭК) сайтындағы хабарламада.
2019 жылдан бастап ЕАЭО мен Иран арасында еркін сауда аймағын құру туралы уақытша келісім күшінде. Осы уақыт ішінде, ЕЭК мәліметтері бойынша, өзара тауар айналымы екі есе өсті – «келісім бойынша тауарлық қамту ауыл шаруашылығы және өнеркәсіп өнімдерінің ең аз жиынтығымен шектелгеніне» қарамастан, 2019 жылғы 2,4 миллиард доллардан 2022 жылы 6,2 миллиард долларға дейін өсті.
25 желтоқсанда қол қойылған келісім тауар ассортиментінің 90% дерлік импорттық кедендік баждарды алып тастайды, бұл өзара сауданың 95%-дан астамын құрайды.
Қол қойылған еркін сауда туралы келісімге сәйкес, ЕАЭО елдерінің фермерлері, Еуразиялық экономикалық комиссияның сауда министрі Андрей Слепневтің айтуынша, Иран нарығына «негізгі маңызды» тауарларды жеткізу үшін «ерекше шарттарға» ие болады. Оларға: астық, жүгері, өсімдік майы, ірі қара мен қой еті, ет және құс өнімдері, консервілер, кондитерлік өнімдер және басқа да ауыл шаруашылығы өнімдерінің кең ассортименті жатады. Металлургия, химия және ағаш өңдеу өнеркәсібі, авиация және кеме жасау, машина жасау, темір жол машиналары мен жабдықтары мен өнеркәсіп секторының басқа да өнімдерінің кең ауқымы үшін бажсыз сауда режимі белгіленеді.
Сондай-ақ тарифтік емес бөлімде қосымша келісімдерге қол жеткізілді, делінген хабарламада: техникалық реттеу, санитарлық, ветеринариялық және фитосанитарлық шаралар, кедендік әкімшілендіру, тауарлардың шығу тегін тексерудің электрондық жүйесі, сауданы қорғау шаралары және мемлекеттік сатып алулардағы ашықтықтың қажетті деңгейі.
Сонымен қатар, келісім аясында өнеркәсіптің кең спектрі бойынша ынтымақтастық дамитын болады. Бұл тау-кен өнеркәсібі, энергия тиімділігі мен жасыл өсу, ғылыми зерттеулер мен инновациялар, білім беру, медицина, телекоммуникациялар. «ЕАЭО елдері мен Иран үкіметтерінің Солтүстік-Оңтүстік экономикалық белдеуін дамытуға беретін маңыздылығын ескере отырып, көлік-логистикалық шешімдерге және транзиттік тасымалдау мәселелеріне ерекше назар аударылады», - делінген баспасөз хабарламасында.