Осы жұмада, 11 қыркүйекте Ұлттық банк базалық мөлшерлеме бойынша кезекті шешімін қабылдайды. Halyk Finance сарапшылары реттеуші инфляцияның баяулауына қарамастан ақша-несие саясатының қатаңдығын сақтайды деп есептейді.
Бүгінгі күні базалық мөлшерлеме 14,25%-ды құрайды, ал инфляция қыркүйекте 8,3%-ға дейін баяулады. Мұндай жағдайда базалық мөлшерлемені 0,25 пайыздық тармаққа төмендетуге болады, деп хабарлайды Halyk Finance. Дегенмен, сарапшылар үкімет бюджет тапшылығын жабу үшін Ұлттық қордан қыруар қаржы шығаруды жалғастырып жатқанын баса айтады. Бұл бағаның өсуіне әкелуі мүмкін, бұл Ұлттық банкті жылдың соңына дейін базалық мөлшерлемені бұрынғы деңгейде ұстап тұруға мәжбүр етеді.
Қаржы министрлігінің мәліметі бойынша, қаңтардан қыркүйектің соңына дейін Ұлттық қордан 4 трлн теңгеден астам қаражат шығарылды, ал жоспарланғаны 3,6 трлн теңге. Осылайша, үкімет жыл сайынғы трансферттердің лимитін 400 млрд теңгеге асырды. Ұлттық банктің мәліметінше, қазан айында Ұлттық қордан қосымша 600 млрд теңгеден астам қаражат алынуы мүмкін, деп хабарлайды Halyk Finance.
«Бюджетке осындай елеулі қосымша құюлар экономикадағы өтімділікті арттырып, жиынтық сұранысты арттырып, айтарлықтай инфляцияға қарсы қысымды тудыратыны сөзсіз. Осы қарқынмен жыл соңына қарай трансферттердің жылдық көлемі 5 трлн теңгеден асып, өткен жылғы рекордтық мәннен асып түсуі ықтимал», – деп жазады Halyk Finance сарапшысы Мәдина Қабжалалова.
Ұлттық қордан қаражат алудан басқа, инфляцияға негізінен тұрғын үй-коммуналдық қызметтерге тарифтердің көтерілуі есебінен ақылы қызметтерге бағаның жалғасуы әсер етуде. Сыртқы инфляциялық фон қолайлы болып қалып отыр, ал әлемдік орталық банктер монетарлық шарттарды жұмсартуды жалғастыруда. Алдағы айларда Ұлттық қордан түсетін жоғары валюталық түсімдерді ескерсек, теңгенің құнсыздануы екіталай, бұл да инфляция деңгейіне оң әсер етеді, деп хабарлайды Halyk Finance.
Мұндай жағдайда сарапшылар жыл соңына дейін базалық мөлшерлеменің төмендеуін күтпейді. Бұл тәсілді Халықаралық валюта қоры да қолдайды, ол ақша-несие саясатының қатаңдығын жалғастыруды ұсынады, өйткені соңғы уақытта жоғары фискалдық шығыстарға байланысты инфляция қарқыны бәсеңдеді.