2024 жылдың тамыз айында Қазақстандағы инфляция сәл бәсеңдеп, 8,4%-ды құрады, шілде айындағы 8,6%-дан төмендеді.
Алғашқы көзқарас бойынша, бұл көрсеткіштер үміт ұялататындай көрінуі мүмкін, бірақ әртүрлі тауарлар мен қызметтер бағасының динамикасына тереңірек үңілгенде, жағдай әлдеқайда алаңдатарлық болып шығады.
Қызметтер қымбаттауда
Соңғы жылда ақылы қызметтер секторында айтарлықтай қымбаттау орын алды. Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық қызметтерінің бағасы 15,3%-ға өсіп, жылдық инфляцияға 2 пайыздық пункт қосты. Атап айтқанда, орталық жылыту тарифтері 33%-ға, ал электр энергиясы 22,8%-ға қымбаттады. Бұл, әсіресе, жылыту маусымының алдында, отбасылық бюджетке қысымның күшеюін көрсетеді.
Сондай-ақ, ірі қалалардағы жалдамалы тұрғын үйлерге сұраныстың артуы жағдайында, тұрғын үйді жалға алу бағасы 12,4%-ға қымбаттағанын атап өту қажет, бұл инфляцияға 0,4 пайыздық пункт қосты.
Азық-түлік және тауарлар: екіұшты динамика
Азық-түлік тауарларының бағасы 5,5%-ға өсті, бірақ бұл көрсеткіш санат ішіндегі айтарлықтай ауытқуларды жасырады. Мысалы, қызанақ бағасы 24,9%-ға, ал қияр бағасы 21,6%-ға артты. Сонымен бірге, негізгі тауарлардың, мысалы, қарақұмық пен күнбағыс майының бағасы тиісінше 23,4% және 17,2%-ға төмендеді.
Бейазық-түлік тауарларының бағасы да 7,7%-ға өсті. Бұл сегментте әсіресе отандық құрастырылған жеңіл көліктердің бағасы 28,6%-ға өскені байқалады, бұл жалпы бағаның өсуіне қарамастан тұрақты сұранысты көрсетеді.
Аймақтық ерекшеліктер: Астанадан Маңғыстауға дейін
Инфляцияның ең жоғары деңгейі Астанада тіркелді – 10,5%, бұл орташа республикалық көрсеткіштен жоғары. Инфляцияның жоғары қарқыны Маңғыстау облысында (10,2%) және Павлодар облысында (9,6%) да байқалады.
Бұл кейбір аймақтардың тауарлар мен қызметтер бағасының өсуіне байланысты үлкен мәселелерге тап болып отырған экономикалық теңгерімсіздіктердің бар екенін көрсетеді.