Ұлттық компаниялар қызығушылық танытпаған кен орындарын жеке инвесторларға сату либеризацияданады, деп хабарлады энергетика вице-министрі Ерлан Ақкенженов.

«2024 жылы енгізіліп жатқан өзгерістер мыналарды қамтиды: аз зерттелген учаскелерде геологиялық барлау жұмыстарын жүргізетін инвесторларға өз қаражаты есебінен жер қойнауын пайдалануға басым құқықтарды беру; көмірсутегі саласындағы ұлттық компаниялардың мүддесі жоқ салаларды сату және игеру», — деді ол үкімет отырысында.

Оның айтуынша, әзірленген түзетулер ұлттық компанияларға тиісті жер қойнауы учаскесі мемлекеттік жер қойнауы қорын басқару бағдарламасына енгізілген күннен бастап тікелей келіссөздер жүргізуге өтінім беру үшін үш жылдық мерзіммен шектеуге бағытталған. Көрсетілген мерзімде ұлттық компаниялардан өтінім түспесе, учаскі аукционға шығарылып, инвесторлар оны ала алады.

Сонымен қатар, түзетулер жаңадан жасалған барлауға келісімшарттар бойынша жер қойнауын пайдалану құқығын (жер қойнауын пайдалану құқығындағы үлесті) иеліктен шығару шарттарын шектеуді ұсынады.

«Алыпсатарлық әрекеттерді жою мақсатында жер қойнауын пайдалану құқығын (жер қойнауын пайдалану құқығындағы үлесті) иеліктен шығаруға, барлауға және өндіруге арналған келісімшарт жасалған күннен бастап алғашқы үш жыл ішінде шарттардың бірі орындалған күннен бастап тыйым салу ұсынылады. Жеңімпазға геологиялық барлау (ұңғымаларды бұрғылау) жүргізу міндеттемесі аукционда қабылданады», — деді министр.

Тиісті заң жобасы үкіметтің қарауында, деді Ақкенженов.

Сонымен қатар, премьер-министр Олжас Бектенов бюджет кірісін ұлғайту үшін Қазақстанның жер қойнауын барлауды бірінші кезекте қазақстандық мемлекеттік компаниялар жүргізуі керектігін айтты.

«Біз ең алдымен жерасты ұлттық байлығымызды мемлекеттік компанияларға беріп, оларды барлап, игеріп, содан кейін инвесторларды тартуымыз керек. Сонда ғана баға көтеріліп, мемлекет пайда көреді. Бұл құралды кеңінен қолдану қажет», — деп атап өтті Олжас Бектенов.

Министр 2022 жылға дейін Қазақстанда геологиялық барлауға инвестицияның қысқару үрдісі байқалғанын еске салды.