Қазақстан экономикасы оң динамиканы көрсетуде, алайда 2024 жылдың қаңтар-шілде айларындағы қысқа мерзімді экономикалық көрсеткіштердің (ҚМК) терең талдауы қайшылықты сигналдарды ашып көрсетеді.
Өткен жылдың осы кезеңімен салыстырғанда 4,1% өсуіне қарамастан, алаңдаушылық тудыратын және мұқият қарауды қажет ететін аспектілер бар.
Өсудің негізгі факторлары: құрылыс және байланыс салаларының даму шыңы
Есептік кезеңде құрылыс саласы 8,7% өсті, бұл инфрақұрылымдық жобалардың жоғары қарқынын және белсенді инвестициялық қызметті көрсетеді. Алайда, осы саланың ұзақ мерзімді тұрақтылығын қамтамасыз ету үшін қызып кету қаупін ескеру және уақытылы түзету шараларын қабылдау қажет.
Байланыс саласы да елеулі өсімді көрсетті – 8,3%. Цифрлық инфрақұрылымның қарқынды дамуы және телекоммуникациялық қызметтерге қолжетімділіктің артуы осы өсудің негізгі факторлары болды. Нарықтың әлеуетті қанығуы мен одан кейінгі баяулаудан аулақ болу үшін саланың одан әрі дамуын бағалау маңызды.
Проблемалық секторлар: өнеркәсіп және ауыл шаруашылығы тәуекелдер аясында
Өнеркәсіп бар болғаны 2,9% өсті, бұл басқа салалармен салыстырғанда төмен нәтиже. Бұл көрсеткіш құрылымдық проблемалардың бар екенін, оның ішінде өнеркәсіп өнімдеріне сұраныстың төмендеуі немесе ішкі өндірістік шектеулерді көрсетуі мүмкін. Бұл мәселені терең талдау және өнеркәсіп секторындағы өсуді ынталандыру үшін тиімді шешімдерді іздестіру қажет.
Ауыл шаруашылығы 3,7% өскеніне қарамастан, ол да осал болып қалуда. Бұл сала ауа райы жағдайлары мен әлемдік нарықтар сияқты көптеген сыртқы факторларға тәуелді. Ауыл шаруашылығы өндірісінің тұрақтылығын қамтамасыз ету және тиімділігін арттыру үшін осы тәуекелдерді азайтуға бағытталған шараларды әзірлеу қажет.
Аймақтық теңсіздіктер: экономикалық өсудің көшбасшылары мен артта қалушылары
Қазақстандағы экономикалық өсудің өңірлік құрылымы біркелкі емес. Қарағанды облысы (112,5%), Жетісу облысы (112,4%) және Шымкент қаласы (111,6%) айтарлықтай өсу қарқынын көрсетіп отыр, бұл белсенді инвестициялармен және өңірлік жобаларды дамытумен байланысты болуы мүмкін.
Сонымен қатар, Атырау (95,6%) және Қостанай (97,6%) облыстары теріс өсу қарқынын көрсетіп отыр, бұл аймақтық теңсіздіктердің бар екенін білдіреді. Егер бұл теңсіздіктер уақытылы жойылмаса, олар айтарлықтай әлеуметтік-экономикалық салдарға әкелуі мүмкін.