Салық төлеушілерге тәуекел дәрежесін беру бойынша критерийлер қайта қаралады ма? Өткен және жаңа жылда салық төлеушілерді қандай нормативтік жаңалықтар күтеді? Журналистердің бұл сұрақтарына Орталық коммуникациялар қызметінде өткен брифинг барысында Мемлекеттік кірістер комитетінің ірі салық төлеушілер департаментінің директоры Әнуар Сүлейменов жауап берді.
Тәуекелдерді басқару жүйесін қолдану – бұл жаһандық тренд. Бүгінде көптеген елдер оны пайдаланады. Тәуекелдерді басқару жүйесінің өзі салық салудың көптеген салаларында, соның ішінде тексеру жүргізуге немесе жалпы санаттауға салық төлеушілерді іріктеу кезінде қолданылады. Бұл бірқатар артықшылықтар береді, олар негізінен төмен, орташа және жоғары тәуекел дәрежелеріне бөлінеді.
«Критерийлердің өзгеруіне келетін болсақ, критерийлердің өзі екі санатқа бөлінеді. Бір бөлігі ашық, олардың тәртібі 14 өлшем, екінші бөлігі жабық. Бір рет өзгерістер енгізілді, қажеттілігіне қарай бұл ұсыныстар бизнес-қоғамдастықтардан қаралады. Сондықтан бүгінгі күні өзгерістер енгізудің мұндай алғышарттары жоқ. Бірақ егер қандай да бір ұсыныстар болса, онда біз қарастыруға дайынбыз», - деп сендірді шенеунік.
Журналистің сұрағына жауап беру барысында А.Сүлейменов келесі жылдан бастап күшіне енетін салық заңнамасына енгізілген өзгерістер туралы егжей-тегжейлі айтып берді.
«Келесі жылдың қаңтарынан бастап "Google-ге салық" деп аталатын сандық салық енгізіледі, ол шетелдік және отандық компаниялар арасындағы бәсекелестік жағдайларды теңестіруге мүмкіндік береді. Оны шетелдік компаниялар интернет-сайттардың электрондық сервистері арқылы тауарлар мен қызметтерді сату кезінде төлейтін болады. Бұл жаңа салық емес – бұл қосылған құн салығы аясында. Төлем сол 12% мөлшерлеме бойынша жүргізіледі»,-деп Мемлекеттік кірістер комитетінің өкілі салық заңнамасындағы жаңалықтарымен бөлісті.
Сонымен қатар, спикердің айтуынша, экспорттаушыларды ішкі нарықта валюталық түсімді сатуға ынталандыру мақсатында 80% мөлшеріндегі қайтарудың жеңілдетілген тәртібі сияқты жеңілдікті ұсыну көзделіп отыр. Жеңілдік экспорттан түскен валюталық түсімнің кемінде 50% - ын сататын экспорттаушыларға қолданылатын болады.
«Сондай – ақ, ҚҚС төлеушілердің қызметін тоқтатудың жеңілдетілген тәртібі енгізіледі. Бұл ҚҚС бойынша есепте тұрған, бірақ ешқандай операциялар мен өзара есеп айырысулар жүргізбеген, қызметпен айналыспаған салық төлеушілердің санаты. Егер қазір жою үшін салықтық тексерулер жүргізіліп жатса, болашақта камералдық бақылау арқылы жеңілдетілген тәртіп арқылы таратуды жүзеге асыру жоспарланып отыр. Сондай - ақ, 2022 жылдың қаңтарынан бастап салық берешегінің шекті шегі белгіленді, бұл 6 АЕК, одан төмен шоттарға тыйым салу шаралары қолданылмайды», - деді ҚР ҚМ МКК Ірі салық төлеушілер департаментінің директоры.
Айтпақшы, сондай-ақ, сандық майнинг үшін төлем енгізілді, сондай-ақ келесі жылдан бастап енгізіледі, сандық майнинг жүзеге асыратын тұлғалар төлемақы төлеушілер болып табылады. Ставка 1 теңге мөлшерінде 1 киловаттқа теңестіріледі.